სასამართლომ Google ონლაინ რეკლამის მონოპოლიად ცნო – იუსტიციის დეპარტამენტის გამარჯვება

Google-ის წინააღმდეგ ანტიმონოპოლიური ბრძოლის მორიგი ეტაპი – სასამართლოს მტკიცე გადაწყვეტილება

აშშ-ის ფედერალურმა მოსამართლემ დაადგინა, რომ Google-მა უკანონოდ მოიპოვა მონოპოლიური ძალაუფლება ონლაინ რეკლამის სფეროში, რაც შესაძლოა ტექნოლოგიური გიგანტის ბიზნესმოდელის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი გადახედვის საფუძველი გახდეს.

დასკვნა, რომელიც გააკეთა ვირჯინიის შტატის აღმოსავლეთის ოლქის სასამართლომ, წარმოადგენს აშშ-ის იუსტიციის დეპარტამენტის მორიგ დიდ გამარჯვებას Google-ის წინააღმდეგ, რაც ადასტურებს, რომ კომპანია თავის სარეკლამო ტექნოლოგიებზე დაყრდნობით უკანონოდ ასუსტებდა კონკურენციას.

ეს არის უკვე მესამე სამართლებრივი გადაწყვეტილება ბოლო ერთი წლის განმავლობაში, რომელიც Google-ის სხვადასხვა მიმართულებით შექმნილ დომინანტურ პოზიციას უკანონოდ მიიჩნევს – მათ შორის აპლიკაციების მაღაზიისა და საძიებო სისტემების კუთხით.

რა მოიცავდა საქმე და რას ედავებოდა იუსტიციის დეპარტამენტი

სასამართლო საქმე ეხებოდა Google-ის რეკლამურ პლატფორმას – "ტექნოლოგიური სტეკის" $31 მილიარდიან ბაზარს, რომელიც აკავშირებს რეკლამის განმთავსებლებს და ვებსაიტების გამომცემლებს.

იუსტიციის დეპარტამენტის მტკიცებით, Google ფლობს ყველა ეტაპს ამ პროცესში:

• ის აწარმოებს ინსტრუმენტებს რეკლამის შესაქმნელად,

• არის შუამავალი, რომელიც აერთიანებს გამომცემლებსა და რეკლამის დამკვეთებს,

• და თავად აკონტროლებს აუქციონის პროცესს, რაც მას დიდ უპირატესობას აძლევს.

მოსამართლე ლეონი ბრინკემამ 115-გვერდიან გადაწყვეტილებაში აღნიშნა, რომ Google-მა მოახდინა "თავისი სერვერებისა და რეკლამის გაცვლის პლატფორმების" შეკვრა, რაც საშუალებას აძლევდა მონოპოლიის შენარჩუნებას ორ ძირითად ბაზარზე.

Google-ის პასუხი და საჩივრების უარყოფა

Google-ის ვიცე-პრეზიდენტმა რეგულირების საკითხებში, ლი-ენ მალჰოლანდმა, განაცხადა, რომ კომპანია გადაწყვეტილების ნაწილს დაეთანხმა, თუმცა გეგმავს დარჩენილი მუხლების გასაჩივრებას.
„სასამართლომ დაადგინა, რომ ჩვენი რეკლამის მყიდველებისთვის განკუთვნილი ინსტრუმენტები და ისეთი შენაძენები, როგორიცაა DoubleClick, არ ზღუდავენ კონკურენციას,“ – აღნიშნა მან.
მაგრამ – „ჩვენ არ ვეთანხმებით სასამართლოს შეფასებას გამომცემლებისთვის განკუთვნილი ინსტრუმენტების შესახებ.“

Google-ი ამტკიცებს, რომ აშშ-ის მთავრობის არგუმენტები მცდარია და ამ გადაწყვეტილებებს შეუძლია „შეანელოს ინოვაცია, გაზარდოს რეკლამის ღირებულება და დააზიანოს მცირე ბიზნესები.“

მოსალოდნელი შედეგები და პრეცედენტი

ექსპერტების თქმით, სასამართლოს გადაწყვეტილება შეიძლება Google-ს აიძულოს გაყიდოს სარეკლამო საქმიანობის ნაწილი, თუმცა რადგან ყველა მუხლი არ დაკმაყოფილდა, ეს ნაკლებად სავარაუდოა.

„ანტიმონოპოლიური სამართალში სანქცია პროპორციული უნდა იყოს დარღვევის მასშტაბთან,“ – განმარტა ვაშინგტონის უნივერსიტეტის პროფესორმა უილიამ კოვასიჩმა.

შესაძლოა Google-მა მიიღოს ე.წ. „ქცევითი სანქცია“ — მაგალითად, გარკვეული შეზღუდვები ფასებზე, შეთავაზებებზე ან პლატფორმის ფუნქციონირებაზე, რაც კომპანიისთვის საკმაოდ არასასურველი შედეგი იქნება.

რეაქციები ინდუსტრიისა და პოლიტიკოსების მხრიდან

Google-ის წინააღმდეგ გადაწყვეტილებას დიდი მხარდაჭერა მოჰყვა ტექნოლოგიური კრიტიკოსებისა და მედიაორგანიზაციებისგან:

• Sacha Haworth, Tech Oversight Project-ის დირექტორმა განაცხადა:
  „Google წლების განმავლობაში აკონტროლებდა ციფრულ რეკლამის ბაზარს, რაც მედიას აწვდიდა ხელოვნურად გაზრდილ ხარჯებს და ზღუდავდა თავისუფალ ბაზარს.“

• სენატორმა ელიზაბეთ უორენმა თქვა, რომ ეს გადაწყვეტილება:
  „დიდი გამარჯვებაა Big Tech-ის დაშლისკენ მიმართულ ბრძოლაში.“

გლობალური გავლენა და ბიძგი სხვა ქვეყნებისთვის

ეს გადაწყვეტილება, ექსპერტების მოლოდინით, შეიძლება გახდეს ბიძგი მთელი მსოფლიოსთვის, რომ წნეხი მოახდინოს არა მხოლოდ Google-ზე, არამედ სხვა ტექნოლოგიურ გიგანტებზე, როგორებიც არიან Meta, Amazon და Apple.

როგორც კოვასიჩმა აღნიშნა, ასეთი შედეგები:
„აძლევს სხვა ქვეყნების მარეგულირებლებს ნდობას, რომ თავიანთი გამოძიებები სწორ გზაზეა.“

ფონური ფაქტორები: შემცირებები და ცვლილებები კომპანიაში

ამავე დროს, Google-ის დედამიწური კომპანია Alphabet ცდილობს შეამციროს ხარჯები – ცოტა ხნის წინ გამოცხადდა, რომ კომპანია გაათავისუფლებს 12,000 თანამშრომელს, რაც მისი გლობალური შტატების დაახლოებით 6%-ია.

ეს გადაწყვეტილება მიმაჩნია ნელი ეკონომიკური ზრდისა და შემოსავლებზე ზეწოლის პირდაპირ რეაქციად.

აშშ-ის სასამართლოს გადაწყვეტილება Google-ის ონლაინ რეკლამის იმპერიის წინააღმდეგ ქმნის მნიშვნელოვან პრეცედენტს, რომელიც შესაძლოა გახდეს გარდამტეხი მომენტი Big Tech-ის რეგულირების პროცესში.

მიუხედავად იმისა, რომ გადაწყვეტილება ჯერ კიდევ გასაჩივრებელია, სიგნალი მკაფიოა: დრომ დადგა, რომ ციფრულ ეკონომიკაში მონოპოლიის სივრცეები შეჩერდეს.

მადლობა, რომ კითხულობთ! თქვენს სამსახურში – Larad.ge 💙