რა ხდება სინამდვილეში ქართულ საბანკო სისტემაში – რატომ არ გვენდობიან უცხოელი პარტნიორები?

📍 შესავალი: გამჭვირვალე სისტემა თუ ბიუროკრატიული ქაოსი?

ქართულ საბანკო სისტემაზე ხშირად ამბობენ, რომ ის რეგიონში ერთ-ერთი მოწინავეა. თუმცა, რეალობა საერთაშორისო ასპარეზზე სულ უფრო გაურკვეველი ხდება: უცხოური ბანკები ზღუდავენ გადარიცხვებს, არ ამოწმებენ ქართულ ანგარიშებს, ხოლო ფიზიკური თუ იურიდიული პირები გვიან გაიგებენ, რომ მათ მიმართ „გარკვეული ეჭვი“ არსებობს.

რატომ ხდება ეს?

🔍 როგორ მუშაობს ქართული საბანკო სისტემა – ზედაპირზე

• ✅ 3 მსხვილი ბანკი აკონტროლებს ბაზრის 75%-ზე მეტს

• ✅ ბანკები მიჰყვებიან საერთაშორისო სანქციური სქემებისა და AML (ფულის გათეთრების საწინააღმდეგო) კანონმდებლობას

• ✅ რეგულაციები ხშირად არის უფრო მკაცრი, ვიდრე ევროკავშირის ბევრ ქვეყანაში

მაგრამ მიუხედავად ამისა...

🚫 უცხოელი პარტნიორები რატომ ზღუდავენ ურთიერთობას?

1. „რისკის მაღალი ქვეყანა“ – დასავლური თვალთახედვით

საქართველო იდენტიფიცირებულია როგორც მაღალი რისკის ზონა, განსაკუთრებით რუსეთის ახლობლობის, რეგიონული დაძაბულობისა და არაპროგნოზირებადი პოლიტიკის გამო.

🟡 ბონუს ფაქტი: 2024 წელს რამდენიმე გერმანულმა და ფრანგულმა ბანკმა შეწყვიტა გადარიცხვების შესრულება ქართულ ანგარიშებზე ან მოითხოვა გაურკვეველი დამატებითი დოკუმენტები.

2. ფულის გათეთრების ეჭვები და ბენეფიციარების გაუმჭვირვალობა

საქართველოში ბევრ კომპანიას ჰყავს რეალურად უცხოელი ან ანონიმური მესაკუთრე. ეს იწვევს KYC (Know Your Customer) პროცესში შეფერხებებს უცხოელი ბანკებისთვის.

3. ბიზნესკლიენტების მიერ დიდი ოდენობით ფულის მოძრაობა მინიმალური დასაბუთებით

არაერთი ქართველი ემიგრანტი ან მცირე მეწარმე ყვება, რომ ფულს ვეღარ იღებს ევროპული ან ამერიკული პლატფორმებიდან – მიზეზი: „რეგიონული პოლიტიკა“

📊 რეალური მაგალითები და ინტერვიუები

„PayPal–ისგან ფული ვეღარ მივიღე – Deutsche Bank-მა უბრალოდ დაბლოკა და არ განმიმარტა. საქართველოში არც ერთ ბანკს არ აქვს მათთან ხელშეკრულება.“
— ანა, ფრილანსერი საქართველოდან

„ბოლო დროს Stripe და Revolut-იც აჩერებენ საქართველოს მიმართულ გადარიცხვებს. ვითომ რაღაც ტექნიკური ხარვეზებია, მაგრამ რეალურად – არ უნდათ სარისკო ქვეყნებთან შეხება.“
— გიორგი, ონლაინ ბიზნესის მფლობელი

💡 რატომ არის ეს პრობლემა ჩვენთვის მნიშვნელოვანი?

• ❗ ფრილანსერები და დისტანციური მუშაკები ვერ იღებენ ჰონორარებს

• ❗ სტარტაპები და ინვესტორები განიცდიან შეფერხებებს ანგარიშების გახსნასა და ტრანზაქციებში

• ❗ საერთაშორისო რეპუტაცია ნელ-ნელა უარესდება

🔄 გამოსავლის გზები – რა შეგვიძლია გავაკეთოთ?

✔️ ეროვნული ბანკის მხრიდან:

• 💬 გახდეს უფრო ღია და პროაქტიური საერთაშორისო ფინანსური პლატფორმების მიმართ

• 📊 გამოაქვეყნოს წვდომადი სტატისტიკა ფინანსური კავშირების შესახებ

✔️ კომერციული ბანკების მხრიდან:

• 🔍 უზრუნველყონ სრული გამჭვირვალობა მომხმარებლებისთვის

• 🌍 შექმნან ახალი პარტნიორული არხები ევროპულ საფინანსო ქსელებთან

✔️ მოქალაქეების მხრიდან:

• 📚 მეტი ინფორმირება KYC-სა და AML წესებზე

• 📤 გამოყენება ალტერნატიული არხებისა – Wise, Payoneer, კრიპტო საფულეები (ფრთხილად)

🔚 დასკვნა

საბანკო სისტემა ეკონომიკის გული და რუკაა. საქართველოში კი ამ რუკაზე რამდენიმე ადგილას ბურუსით არის დაფარული– არ ვიცით საიდან მოდის პრობლემები, მაგრამ კარგად ვხედავთ შედეგებს.

სანამ ქართული ფინანსური სისტემა არ გახდება უფრო ღია, პროაქტიური და უსაფრთხო – უცხოელი პარტნიორებიც შორს დარჩებიან. ეს კი არა მხოლოდ პირად, არამედ ეროვნულ დონეზეც ზარალიანია.

📌 მადლობა, რომ კითხულობთ. თქვენს სამსახურში – Larad.ge